Wanden vol post-its, kladblokken met ideeën en ijsberende collega’s. We kennen het allemaal, een brainstormsessie. Geweldige ideeën komen dan ook niet vanzelf. Er zijn meerdere brainstormtechnieken die ondersteunen en zo structuur bieden aan brainstormsessies. Deze helpen tegelijkertijd ook enorm om de creativiteit te stimuleren en zorgen ervoor dat ideeën tot leven komen.

Als er een probleem moet worden opgelost of er een kans is die moet worden aangepakt, dan is het tijd om te gaan brainstormen. Dit is dan ook de start van de brainstormsessie. Zodra de sessie gestart is, doorloop je de volgende drie stappen:

• Ideeën vastleggen
• Ideeën bespreken en bekritiseren
• Kiezen welke ideeën je wilt uitvoeren

De gouden regel van alle brainstormsessies is: kwantiteit boven kwaliteit. Dus hoe meer ideeën er zijn, hoe groter de kans is dat er een daarvan de moeite waard is. Ongeacht welke brainstormtechniek je gebruikt, dit zijn altijd de stappen die je hanteert om tot een conclusie te komen. Hieronder noemen we verschillende brainstormtechnieken die kunnen helpen bij jouw problemen of kansen!

1. Omgekeerd brainstormen

Omgekeerd brainstormen onderscheidt zich doordat teamleden niet worden gevraagd om een probleem op te lossen, maar om juist een probleem te veroorzaken. In plaats van oplossingen te bedenken, stimuleert de teamleider vragen als ‘hoe kunnen we dit probleem veroorzaken?’. De reacties worden vastgesteld en dienen als basis om oplossingen te genereren door de antwoorden achterstevoren te doorlopen. Deze aanpak is effectief voor het ontdekken van nieuwe oplossingen voor terugkerende problemen, waarbij het terugwerken in de tijd helpt om inzichten vanuit een nieuw perspectief te verkrijgen.

2. Mindmapping

Mindmaps bieden een creatief en niet-lineair diagram om ideeën vast te leggen, waardoor er niets over het hoofd wordt gezien. Begin met een centraal onderwerp of vraag in het midden van de mindmap en creeër ‘takken’ waarop de ideeën van elke teamgenoot worden vastgelegd. Deze ideeën kun je met elkaar vinden, waardoor je nieuwe connecties kunt ontdekken. Zodra je bent uitgeschreven, kun je koppelingen maken tussen relevante oplossingen.

3. Brainwriting

Bij brainwriting schrijft iedereen in de groep anoniem ideeën op plakbriefjes of indexkaarten. Hierbij dient de anonimiteit twee doelen: het voorkomt referentie-effect en persoonlijke vooroordelen. Het geeft overigens ook de introverte teamleden een kans om bij te dragen. Het resultaat is een breed scala aan ideeën die mogelijk niet ontstaan was tijdens een traditionele groepsbrainstorm. De ideeën worden in willekeurige volgorde gedeeld met het team, die feedback geeft en de ideeën beoordeelt. Het doel van deze techniek is om de ideevorming te scheiden van discussie, wat leidt tot een meer diverse en onbevooroordeelde verzameling van ideeën.

4. ‘5x waarom methode’

Bij deze methode is het doel om de hoofdoorzaken van het probleem te analyseren en de kern ervan te achterhalen. Minder gestructureerd dan traditionele probleemoplossingsmethoden, houdt de 5 keer waarom methode in dat je herhaaldelijk de vraag “waarom” stelt totdat je de essentie van het probleem hebt bereikt. Deze methode is zowel geschikt voor individueel gebruik als voor groepen en bevordert een open dialoog die nieuwe ideeën over een probleem stimuleert. Elke opeenvolgende “waarom” bouwt voor op de voorgaande. Stroomdiagrammen of visgraatdiagrammen kunnen bij deze methode ondersteunen voor het bijhouden van antwoorden.

5. Starbursting

Bij starbusting methode denk je na over het wie, wat, hoe, waar, wanneer en waarom van elk nieuw idee. Plaats het hoofdidee in het midden van een sterdiagram en label elke punt van de ster met een een van deze vragen. Vervolgens voorzie je elk punt van een reeks vragen over je idee. Deze methode is populair geworden door het verkennende karakter: elke vraag lokt de volgende uit. Er ontstaat al snel een strategie uit op de antwoorden op deze vragen.

6. Rolestorming/figurestorming

Dit zijn technieken waarbij je een probleem benadert vanuit het perspectief van iemand anders. Bij rolestorming denk je na over hoe een ander een probleem zou aanpakken en bij figurestorming kruip je in het leven van een historisch personage, om te kijken hoe die het probleem zou aanpakken. Deze benaderingen zijn vooral effectief voor teams die neigen naar herhalende projecten en behoefte hebben aan nieuwe ideeën.

7. Brainnetting

Brainnetting is een populaire brainstormtechniek, die voornamelijk relevant is met veel virtuele samenwerking en teams op afstand. In plaats van tijdrovende formele e-mailcommunicatie, gebruiken teams online tools om ideeën real-time te delen. Deze kunnen vervolgens worden opgeslagen op een cloudopslag of binnen een samenwerkingssoftware. Teams kunnen verschillende benaderingen toepassen, zoals het stellen van algemene vragen aan het team over bijvoorbeeld klantervaring.

8. Brainstormen in een kring

Bij deze techniek zit het team in een kring en de teamleider stelt een vraag of vraagt om ideeën. Elk teamlid in de kring draagt hieraan bij. Deze methode is effectief voor middelgrote tot grote teams, vooral als er stillere teamleden zijn of als er een onbalans is in creatieve bijdragen. De gouden regel is gelijke behandeling van ideeën: elk teamlid krijgt evenveel tijd en aandacht, en ideeën worden niet verder uitgewerkt totdat iedereen de kans heeft gehad om bij te dragen. Als iemand zegt dat zijn/haar idee al genoemd is, wordt die persoon aangemoedigd om iets nieuws te bedenken.

9. Snelle ideevorming

Werken binnen een tijdslimiet kan de kwaliteit van het werk verbeteren. Snelle ideevorming maakt hier gebruik van door een team binnen een bepaalde tijd zoveel mogelijk ideeën of oplossingen te bedenken, waardoor de productiviteit wordt gemaximaliseerd. Deze aanpak is geschikt voor teams die niet van meetings houden of die de neiging hebben af te dwalen of afgeleid raken. Een tip voor deze methode is om de creativiteit te bevorderen door een informele sfeer te creëren, door bijvoorbeeld grappige verhalen te delen, dit kan leiden tot meer ideeën.

Deze brainstormtechnieken kunnen ook met elkaar worden gecombineerd. Zolang je maar in je achterhoofd houd dat de kwantiteit boven kwaliteit staat. Teamleden moeten aangemoedigd worden om imperfectie te riskeren en ideeën aan te dragen. Dit kan vaak leiden tot indrukwekkende inzichten.